Podesty ruchome umożliwiają bezpieczne wykonywanie prac wysokościowych, a często używanymi nazwami zamiennymi są dźwignice, podnośniki lub zwyżki. By obsługiwać podnośniki, należy mieć uprawnienia, które otrzymuje się po zdaniu egzaminu państwowego. Gdzie stosuje się ruchome podesty? Jakie awarie najczęściej pojawiają się podczas użytkowania?
Podesty ruchome – czym dokładnie są?
Dźwignice to maszyny budowlane, których zadaniem jest przenoszenie sprzętu i osób w górę, jak też i w poziomie. Różnią się od siebie budową w zależności od rodzaju i zastosowania, ale najczęściej są one zbudowane z platformy, która podnoszona jest na dźwigniku lub zawieszona jest na cięgniku. Zaletą tego typu podestów jest możliwość transportu bardzo ciężkich materiałów.
Jakie rodzaje dźwignic są dostępne?
Według Urzędu Nadzoru Technicznego można wymienić cztery grupy podestów, w tym podesty:
- przejezdne,
- ruchome wiszące,
- ruchome masztowe,
- ruchome stacjonarne.
Podesty ruchome przejezdne
W tej grupie wyróżnia się podesty:
- wolnobieżne,
- przewoźne,
- samojezdne.
Podesty wolnobieżne posiadają własny napęd na dwa, lub cztery koła. Mogą być też wyposażone w gąsienice.
Podesty przewoźne montuje się na podwoziu przyczepy, by można było ciągnąć je za pojazdem. Są one dopuszczone do ruchu drogowego i traktowane jako przyczepy specjalne.
Podesty samojezdne montuje się na podwoziu auta i oczywiście także są dopuszczone do ruchu drogowego.
Podnośniki wiszące
Podesty wiszące montuje się na stałe lub czasowo na budynku, a platforma robocza może być zawieszona jedno- lub wielopunktowo.
Podnośniki masztowe
W tej kategorii można wyróżnić podesty jedno- i dwumasztowe, w których stosuje się najczęściej dźwignik zębatkowy jako mechanizm podnoszenia. Używane są najczęściej w trudno dostępnych miejscach.
Podnośniki ruchome stacjonarne
Konstrukcja tych maszyn jest połączona z podłożem i to na nim jest zamontowana platforma robocza.
Rozróżniając podesty ruchome, należy uwzględnić konstrukcję nośną i w tej kategorii znajdują się podnośniki:
- nożycowe,
- teleskopowe,
- przegubowe,
- przegubowo-teleskopowe.
Podnośniki nożycowe
Te maszyny wykorzystuje się do pracy w pionie i najczęściej są one użytkowane na mniejszych przestrzeniach.
Podnośniki teleskopowe
Tego typu dźwignice wykorzystywane są na bardzo dużych wysokościach, które mogą sięgać nawet 60 m. Mogą one poruszać się w pionie, a także w poziomie.
Podnośniki przegubowe
Konstrukcja nośna zgina się pod różnymi kątami, dzięki czemu można użytkować tego rodzaju podesty w terenach, w których jest wiele przeszkód.
Podnośniki przegubowo-teleskopowe
Podnośniki te pozwalają na wykonywanie prac w pionie i w poziome i nadają się do użytkowania nie tylko na zewnątrz, ale i wewnątrz obiektów.
Gdzie wykorzystywane są podesty ruchome?
Podesty ruchome są wykorzystywane w szeroko pojętej branży budowlanej, ale też sprawdzą się w przemyśle i usługach. Przy ich pomocy można budować wysokie obiekty, wykonywać prace magazynowe i instalacyjne. Na placach budowy przy pomocy dźwignic można w szybki sposób przetransportować bardzo ciężkie sprzęty i ludzi na stanowisko robocze. Używa się ich w terenach trudno dostępnych. Są stosowane podczas prac wykończeniowych i remontowych, a także reklamowych czy sprzątających. Dźwignice są stosowane do montażu estrad i scen, sprawdzą się przy pracach dekarskich, przydadzą się firmom myjącym okna w biurowcach, a także podczas naprawy oświetlenia ulicznego. Ich konstrukcja i różnorodność dostępnych wariantów sprawia, że podesty są wykorzystywane w różnych branżach.
Jakim awariom ulegają podnośniki?
W podestach ruchomych zastosowany jest układ hydrauliczny, który może ulec awarii. Najczęściej pojawiają się wycieki płynu, które są niebezpieczne dla operatora i ekipy znajdującej się na placu budowy. W tych maszynach zastosowanych jest również sporo mechanizmów zabezpieczających, które także mogą uszkodzić się podczas pracy. Często przyczyną jest niestosowanie się do zaleceń dotyczących maksymalnego obciążenia lub nierównomiernego rozłożenia ciężaru na platformie. Kolejną pojawiającą się awarią jest problem z zamknięciem platformy. Operator powinien też sprawdzać stan ogumienia, w którym bieżnik może szybciej się zużyć, jeśli maszyna będzie niewłaściwie eksploatowana. Z racji tego, że dźwignice są maszynami budowlanymi, które podlegają regulacjom UDT, to muszą być one regularnie konserwowane i poddawane badaniom technicznym. Jeśli dojdzie do awarii, naprawa podestów może zostać przeprowadzona wyłącznie przez spawacza UDT.
Jakie uprawnienia należy mieć, by obsługiwać podesty ruchome?
Operator podestów ruchomych musi mieć odpowiednie uprawnienia nadane przez Urząd Dozoru Technicznego. By takie uprawnienia uzyskać, należy mieć skończone 18 lat, wykształcenie co najmniej podstawowe i orzeczenie lekarskie, w którym nie ma przeciwwskazań do wykonywania tego typu pracy. Kandydat, który chce uzyskać uprawnienia, musi przejść szkolenie, a następnie zdać egzamin państwowy. Uprawnienia są ważne 10 lat na podesty wiszące i masztowe, a na przejezdne 5 lat.
Podesty ruchome to niezbędny sprzęt budowlany, który przydaje się w różnych branżach. Pozwalają one wykonywać pracę na różnych wysokościach w pionie i poziomie. Operator musi mieć stosowne uprawnienia, a maszyny te muszą być okresowo sprawdzane, by można było je bezpiecznie wykorzystywać w trudnych warunkach.
