Jednym z podstawowych elementów składowych wózka widłowego jest układ hydrauliki. Od jego poprawnego działania w dużej mierze zależą bezpieczeństwo użytkowania wózka oraz jego funkcjonalność. Układ hydrauliki odpowiada m.in. za zdolność podnoszenia, jazdy czy przesuwu. Jak zbudowany jest ten układ w wózku widłowym oraz na czym polega jego działanie?
Co wchodzi w skład układu hydrauliki w wózku widłowym?
Na cały układ składa się szereg tłoków, cylindrów, pomp, przewodów hydraulicznych oraz oleju hydraulicznego, który stanowi czynnik roboczy całego układu. Tłoki hydrauliczne montuje się bezpośrednio do masztów wózka widłowego i od ich poprawnego działania zależy zdolność podnoszenia urządzenia. Podstawowe części całego układu hydraulicznego to:
- pompa
- cylindry hydrauliczne;
- dźwignia / joystick podnoszenia;
- zbiornik oleju lub innego płynu;
- zawory ciśnieniowe;
- przewody/węże hydrauliczne.
Pompa odpowiada za wprowadzenie czynnika roboczego w ruch. Cylindry hydrauliczne to nic innego jak wydrążona rura, która z jednej strony jest zamknięta. Taka budowa umożliwia zatrzymywanie płynów. Na końcu otwartej części cylindrów znajduje się ruchomy tłok, który wymaga regularnego smarowania. Trzecim z kluczowych elementów budowy systemu jest uchwyt podnoszenia, który służy to opuszczania i podnoszenia ładunków. Operator wózka widłowego operuje uchwytami znajdującymi się wewnątrz kabiny.
Działanie układu
Jak działa układ hydrauliczny w standardowym wózku widłowym? Działanie rozpoczyna się od pobrania oleju ze zbiornika wyrównawczego przez pompę zębatą. Następnie trafia on pod ciśnieniem do układu. Czynnik roboczy przechodzi przez tzw. zawór maksymalny (zawór bezpieczeństwa) i jeżeli jego ciśnienie przekroczy określoną wartość, to zawór ulega otwarciu, aby je wyrównać. Jeżeli ciśnienie jest niższe, to zawór maksymalny pozostaje zamknięty. Olej kontynuuje swoją podróż po układzie i trafia do rozdzielacza.
Operator korzysta z uchwytu podnoszenia za pomocą przycisku, manetki lub dźwigni, w zależności od modelu wózka. Przestawia je w pozycję do ponoszenia, co prowadzi do otwarcia suwaka odpowiedniej sekcji, do której podłączony jest przewód zasilający do siłownika podnoszenia. Wówczas następuje przepływ oleju, a pompa odpowiada za kontrolę ciśnienia cieczy, w tym jego zmniejszanie lub zwiększanie. Zależy to od ciężaru ładunku, który podnoszony jest przez wózek widłowy. Opuszczanie ładunku wiąże się z wychyleniem manetki w drugą stronę, przez co olej wraca do zbiornika wyrównawczego i zamykany jest cały obieg. Bardzo podobnie działa układ hydrauliczny odpowiedzialny za uchylanie masztu.
Jak sprawdzić, czy układ hydrauliczny działa bez zarzutu?
Oczywiście układ hydrauliczny wózka widłowego wymaga regularnego przeglądu i serwisowania. Podstawową kontrolę operator może przeprowadzić we własnym zakresie, co pozwoli wyłapać ewentualne usterki lub niezgodności. W tym celu wykonuje się test obciążeniowy. Składa się on z czterech podstawowych kroków, które należy wykonać w następującej sekwencji:
- Ustaw wózek w pozycji poziomej na twardej, płaskiej i odpowiednio wypoziomowanej powierzchni;
- Przygotuj ładunek, który odpowiada masie nominalnej wózka widłowego podanej przez producenta;
- Unieś ładunek za pomocą wózka widłowego na wysokość 2,5 metra;
- Ustaw maszt w pozycji pionowej.
Jeżeli wykonasz te wszystkie kroki, to wózek powinien pozostawać w bezruchu przez około 10 minut. W tym czasie maszt może się odchylić maksymalnie 5% od pionu, a ładunek nie może opaść więcej niż 10 cm (w wybranych wózkach typu Heavy Truck jest to 20 cm). Wówczas uznaje się, że układ hydrauliczny działa bez zarzutu i jest szczelny, a urządzenie może być dalej eksploatowane. Jeżeli wskaźniki przekroczą te normy, to jest to powód do niepokoju i zaniechania użytkowania sprzętu. Wymaga on kontroli specjalisty i ewentualnych napraw. O nieszczelności układu hydraulicznego świadczą również wycieki z przewodów, czy też ślady oleju na posadzce. W takich sytuacjach niezbędna może być regeneracja hydrauliki siłowej przeprowadzona przez specjalistów.
Problemy z hydrostatem
Układ hydrauliczny nazywany jest również hydrostatycznym. W procesie eksploatacji podlega on ewentualnym uszkodzeniom. Są one jednak stosunkowo rzadkie, ponieważ sam układ przemyślano w ten sposób, aby jego awaryjność była na bardzo niskim poziomie. Gdy jednak już do usterki dojdzie, to należy zaniechać eksploatacji pojazdu i postawić na jego naprawę. Jakiekolwiek niepokojące sygnały lub usterki, które wyjdą w trakcie testów, powinny być reperowane przez firmy z odpowiednim przygotowaniem sprzętowym i doświadczeniem. Naprawa hydrostatów wymaga wiedzy, a także znajomości specyfiki działania całego systemu.
Często wystarczające jest przeprowadzanie regularnych prac serwisowych, które pozwalają wykryć potencjalne problemy i wyeliminować je, zanim dojdzie do poważnej awarii wózka widłowego. Jeżeli jednak nie będzie to wystarczające, to trzeba zwiększyć zakres prac naprawczych. Użytkowanie nie w pełni sprawnego pojazdu z układem hydraulicznym powoduje zagrożenie dla zdrowia i życia operatora, osób trzecich, a także dla ładunku. Sprawdzonym partnerem w zakresie serwisowania i naprawy hydrostatów jest firma Lubritech.
